Kapuscinski Ryszard Heban

Linki

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jest ich ponad milion.Dziel� si� na wiele plemion i klanów.Zajmuj� si�g�ównie hodowl� krów.Krowa to ich najwi�kszy skarb.Jest ona nie tylkomiernikiem bogactwa, ale posiada równie� w�a�ciwo�ci mistyczne.Jej istnienie,jej obecno�� cz� cz�owieka z niewidocznym, wy�szym �wiatem.Iteso nadaj �krowom imiona i wierz�, �e ka�da ma swoj� osobowo��, w�asny charakter.Ch�opiecIteso w pewnym wieku dostaje pod opiek� krow�.W czasie specjalnej uroczysto�ciprzejmuje równie� jej imi�-odt�d b�dzie nazywa� si� tak jak ona.Dziecko bawisi� ze swoj� krow�, sp�dza z ni� wolne chwile, jest za ni� odpowiedzialne.W�ród witaj�cych nas osób by� mój znajomy jeszcze z lat sze��dziesi�tych(wówczas minister) Cuthbert Obwanor.Ucieszy�em si� tym spotkaniem, zarazzacz�li�my rozmawia�.Chcia�em, aby pokaza� mi okolic�, bo w tych stronachby�em po raz pierwszy.Poszli�my na spacer.Zaraz jednak spacer okaza� si� do��k�opotliwy.Bo tu na widok id�cego m�czyzny kobiety usuwaj� si� z drogi ikl�kaj�.Kl�cz�c na obu kolanach, czekaj�, a� on nadejdzie.Zwyczaj nakazuje,aby je pozdrowi�.One, odpowiadaj�c, pytaj� � co maj� dla niego uczyni�? Je�elipowie, �e nic, poczekaj�, a� odejdzie, wstan� i pójd� w swoj� stron�.Siedzieli�my pó�niej z Cuthbertem na �awce przed jego domem i sceny powtórzy�ysi�: przechodz�ce kobiety podchodzi�y do nas, kl�ka�y i w milczeniu czeka�y.Bywa�o, �e mój gospodarz zaj�ty rozmow� nie zwraca� na nie uwagi.Nie poruszonekl�cza�y nadal.Wreszcie pozdrawia� je i �yczy� dobrej drogi, wtedy wstawa�y ibez s�owa odchodzi�y.Mimo �e by� ju� wieczór, ci�gle panowa�o gor�co, wpowietrzu wisia�a jaka� duszna, rozgrzana oci�a�o��.Ukryte w g��bokichzakamarkach nocy natarczywie i dono�nie gra�y �wierszcze.W ko�cu poszli�my zaproszeni przez miejscowe w�adze do jedynego czynnego tubaru.Nazywa� si� Club 2000.Na pi�trze by� salonik dla wa�nych go�ci.Posadzono nas przy d�ugim stole.Wesz�y kelnerki, m�ode, wysokie dziewczyny.Ka�da ukl�k�a przy swoim go�ciu i powiedzia�a imi�.Nast�pnie wysz�y i wnios�ywielki gliniany dzban.Dymi�o z niego rozgrzane, miejscowe piwo marwa, zrobionez ziaren milletu (millet to rodzaj prosa).Marw� pije si� przez d�ug�,wydr��on� trzcin�, która nazywa si� epi.Teraz trzcina ta zaczyna kr��y� odjednego do drugiego go�cia.Ka�dy poci�ga kilka �yków i oddaje j� nast�pnemu.Przez ca�y czas kelnerki dolewaj� do dzbana albo wod�, albo now� porcj� marwy:od tego - co dolewaj� i jak szybko kr��y epi - zale�e� b�dzie stopie� pija�stwabiesiadników.Problem polega na tym, �e Soroti, jak i ca�a tu okolica, to jedenz obszarów o najwy�szym nat�eniu AIDS.Si�gaj�c po epi, cz�owiek ka�dorazowo�egna si� z �yciem.(A by�o to jeszcze w latach, kiedy s�dzono, �e wirus HIVprzenosi si� przez �lin�).Ale jak post�pi�? Odmówi�? Co� takiego by�oby uznaneza najbardziej poni�aj�c� obraz�, za dowód, �e si� tymi lud�mi gardzi.Rano, nim jeszcze ruszyli�my w dalsz� drog�, przyjecha�o dwóch misjonarzy,Holendrów � Albert i Johan.Wym�czeni, okryci kurzem chcieli jednak znale�� si�w Soroti, �eby �zobaczy� ludzi z wielkiego �wiata": dla nich, mieszkaj�cych natych pustkowiach ponad dziesi�� lat, Kampala sta�a si� ju� owym wielkim�wiatem.Do Europy nie je�d��, nie chc� zostawia� ko�cio�a i zabudowa� misji(mieszkaj� gdzie� pod suda�sk� granic�).Boj� si�, �e po powrocie zastalibytylko go�e, spalone �ciany.Tereny, na których pracuj�, to sucha latem, azielona w porze deszczowej, rozleg�a, gor�ca sawanna, wielka prowincja pó�nocno- wschodniej Ugandy, zamieszkana przez fascynuj�cy wielu antropologów ludKaramod�ong.Mieszka�cy Kampali mówi� o swoich pobratymcach z Karamod�ong (tojednocze�nie nazw� miejsca, ludu i osoby) z niech�ci� i zawstydzeniem.Karamod�ong chodz� nago i obstaj� przy tym zwyczaju, uwa�aj�c, �e cia�o ludzkiejest pi�kne (rzeczywi�cie, s� to wspaniale zbudowani, ro�li i szczupli ludzie).Ale ta ich opozycja ma i inne uzasadnienie: wszyscy Europejczycy, którzydawniej do nich docierali, szybko zapadali na zdrowiu i umierali.Karamod�ongwyci�gn�li wniosek, �e wobec tego ubiór powoduje choroby, �e ubra� si� to tyle,co wyda� na siebie wyrok �mierci (a samobójstwo w ich religii to najwi�kszywyobra�amy grzech).St�d zawsze panicznie bali si� ubrania.Amin, który uwa�a�,�e chodzenie nago kompromituje Afryka�czyków, wyda� dekret nakazuj�cy im nosi�ubrania, a schwytanych nago, jego wojsko rozstrzeliwa�o na miejscu.Przera�eniKaramod�ong zdobywali, gdzie mogli, a to kawa�ek materia�u, a to koszul� lubspodnie, robili z tego zawini�tko i nosili ze sob�.Na wiadomo��, �e gdzie�jedzie wojsko albo �e w pobli�u kr�ci si� jaki� agent rz�du, ubierali si� naten moment, �eby pó�niej z ulg� znowu si� rozebra�.Karamod�ong s� hodowcami krów i �ywi� si� g�ównie ich mlekiem.Spokrewnieni zIteso te� uwa�aj� krowy za najwi�kszy skarb i za istoty mistyczne.Wierz�, �eBóg da� im wszystkie krowy �wiata i �e ich misj� dziejow� jest odzyskanie tychkrów W tym celu permanentnie urz�dzaj� zbrojne wyprawy przeciwko s�siednimludom.Najazdy te (po angielsku - cattle-raiding) to po��czenie wyprawy�upie�czej, misji patriotycznej i obowi�zku religijnego.M�ody cz�owiek, abyzdoby� status m�czyzny, musi wzi�� udzia� w cattle-raiding.Wyprawy te s�g�ównym tematem rodzimych legend, opowie�ci, mitów.Maj� one swoich bohaterów,swoj� histori� i mistyk�.Ksi�dz Albert opowiada, jak wygl�da taka wyprawa [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

listy-do-eda.opx.pl

ebook @ pobieranie @ download @ pdf @ do ÂściÂągnięcia

Linki