[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Paradoksalny efekt poczucia krzywdy polega w³aœnie na tym nieracjonal½nym zachowaniu - osoby które czuj¹ siê pokrzywdzone czêsto nie tylko niepodejmuj¹ dzia³añ, które mog³yby je ochroniæ.Wykazuj¹ sk³onnoœæ do ta½kiego zachowania, które zwiêksza jeszcze ich niewygody i przykroœci.Robi to takie wra¿enie, jakby bycie w z³ej sytuacji, bycie wykorzysty½wanym czy skrzywdzonym, stanowi³o dla tych osób jakiœ rodzaj nagrody.S¹dzê, ¿e jednym ze Ÿróde³ tej potajemnej, zwykle nieuœwiadomionejatrakcyjnoœci poczucia krzywdy jest towarzysz¹ce cz³owiekowi przekona½nie: Œwiat jest wobec mnie z³y, ale ja jestem w porz¹dku.Jest to szczególnie poci¹gaj¹ce dla osób doznaj¹cych czêsto poczuciawiny.Je¿eli nie potrafi¹ przyj¹æ postawy doros³ej (Ja jestem w porz¹d½ku, ty jesteœ w porz¹dku), gdy¿ zbyt ma³a jest ich wiara w siebie, w³as½na niezawiniona krzywda mo¿e im pozwoliæ - wreszcie - poczuæ siê bez wi½ny, mo¿e im "daæ rozgrzeszenie".Paradoksalne zachowanie osób winnych i skrzywdzonych powoduje tworzeniesiê szczególnie trudnego uk³adu miêdzy dwojgiem ludzi - zwi¹zku kata iofiary.WyobraŸmy sobie, ¿e osoba A ma sk³onnoœæ do prze¿ywania poczucia krzyw½dy, a osoba B - g³êbokiego poczucia winy.Osoba B uczyni³a - nieumyœlnie - coœ, co sprawi³o przykroœæ czy niewy½godê osobie A.Osoba A reaguje poczuciem krzywdy.Nie przeciwstawia siê rozwojowi nie½korzystnej dla siebie sytuacji ale skupia siê na pokazaniu osobie B jakbardzo zosta³a przez ni¹ skrzywdzona.Osoba B, zgodnie ze swoj¹ sk³onno½œci¹, reaguje poczuciem winy i w zwi¹zku z tym wzmacnia swoje zachowaniewymierzone przeciwko osobie A.Powstaje tak b³êdne ko³o kata i ofiary - im bardziej ofiara udowadniakatu, ¿e jest on nie w porz¹dku, tym gorzej zachowuje siê kat i tym wiê½cej powodów do skarg ma ofiara.Sk³onnoœæ danej osoby do reagowania poczuciem krzywdy lub winy mo¿e do½tyczyæ pewnych spraw (na przyk³ad tendencja do czucia siê nie w porz¹dkuprzy wykonywaniu obowi¹zków domowych), czy te¿ osób (na przyk³ad sk³on½noœæ do spostrzegania dzia³añ ojca mê¿a czy mê¿czyzn w ogóle, jako wy½mierzonych przeciwko sobie, krzywdz¹cych).Mo¿e te¿ rozci¹gaæ siê nawszystkie relacje interpersonalne, obj¹æ ca³¹ osobowoœæ.Sk³onnoœæ do reagowania poczuciem winy lub krzywdy mo¿na przezwyciê¿yæprzy pomocy odpowiedniego asertywnego scenariusza.Nale¿y jednak zadaæsobie najpierw pytania:Czy jestem gotowa (gotowy) do zrezygnowania z korzyœci, jakie odnosi³am(odnosi³em) w zwi¹zku z t¹ sk³onnoœci¹?Czy naprawdê jestem ju¿ gotowa (gotowy) do zrezygnowania z przyjemnoœciudowadniania innym jacy s¹ niedobrzy?Czy jestem gotowa (gotowy) wewnêtrznie do przyjêcia postawy Ja jestem wporz¹dku i czy chcê przestaæ udowadniaæ to innym?Ludzie, którzy przestaj¹ czuæ siê winni i skrzywdzeni, którzy przestaj¹graæ ze œwiatem w oskar¿onego lub oskar¿yciela, odnajduj¹ siê nagle wnowej dla siebie rzeczywistoœci.Wbrew pozorom jednak, nie dla ka¿degocz³owieka perspektywa porzucenia starych, dobrze znanych problemów oso½bistych mo¿e byæ atrakcyjna.Scenariusz asertywnego przezwyciê¿ania poczucia winy czy krzywdy, wyma½ga rozpoznania sytuacji, w których masz zwyczaj tak reagowaæ i podejmu½jesz w zwi¹zku z tym dzia³ania, z których nie jesteœ zadowolona (zadowo½lony).Jeœli pragniesz je zmieniæ, najlepiej zacz¹æ od sytuacji codzien½nej i naj³atwiejszej.Scenariusz asertywnego przezwyciê¿ania poczucia winy czy krzywdy.Krok pierwszy - zaplanuj rozs¹dne, asertywne rozwi¹zanie konkretnej sy½tuacji, zapominaj¹c w tym momencie o wszystkich innych doznanych krzyw½dach lub prze¿ywanym poczuciu winy.Rozwi¹zanie to powinno zak³adaæ przede wszystkim zmierzenie siê z sytu½acj¹, a nie z osobami.Efektem powinna byæ rzeczywista zmiana sytuacji,a nie "nagroda" na poziomie emocjonalnym.Na przyk³ad zadaniem Juliusza, który nie odda³ ksi¹¿ki do biblioteki,nie bêdzie - na tym etapie - zaplanowanie jak przekonaæ bibliotekarkê,aby nie myœla³a o nim Ÿle, lecz jak najsprawniej oddaæ ksi¹¿kê i uwolniæswoje konto biblioteczne.Oczywiœcie zaplanowane zachowanie powinno byæ asertywne - ma pozwalaæna zachowanie w³asnej godnoœci i nie naruszaæ praw innego cz³owieka.Krok drugi - wyobraŸ sobie dok³adnie, krok po kroku, zaplanowane zacho½wanie, sprawdzaj¹c, jakie teksty anty-asertywne wywo³uje ono w twojejœwiadomoœci.Zamieñ odnalezione teksty anty-asertywne na pasuj¹ce do sytuacji zdaniapro-asertywne.Na przyk³ad Gra¿yna czekaj¹ca z obiadem na spóŸniaj¹cego siê mê¿a, pra½cuj¹c nad asertywnym zachowaniem, zorientowa³aby siê mo¿e, ¿e jej uwagêprzyci¹ga szczególnie myœl On siê ze mn¹ nie liczy, co znaczy dla niejNie jestem warta tego, ¿eby siê ze mn¹ liczyæ, a id¹c dalej Jestem ma³owa¿nym i ma³o wartoœciowym cz³owiekiem.Koncentruj¹c siê na takiej informacji i prze¿ywaj¹c wywo³ywane przezni¹ uczucia, trudno znaleŸæ w sobie motywacjê do szykowania dla tej "ma½³o wa¿nej i ma³o wartoœciowej osoby " obiadu.Teksty pro-asertywne, które mog³yby dodaæ Gra¿ynie mocy do asertywnegozachowania brzmia³yby w tym wypadku:-Jestem wartoœciowym cz³owiekiem.-Jestem tak samo wa¿na jak inni ludzie.-Chcê dbaæ o siebie.-Chcê opiekowaæ siê sob¹.Krok trzeci - zrób tu co zaplanowa³aœ (zaplanowa³eœ), koncentruj¹c siêna zadaniu, a nie na relacji z osobami, wystêpuj¹cymi w tej sytuacji.W chwilach trudnych u¿ywaj tekstów pro-asertywnych [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • listy-do-eda.opx.pl