[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Taki u�ytek s�o�wa prowadzi dzi� do znacznej jegodewa�luacji13.O wielkich mo�liwo�ciach wykorzysty�wania j�zyka dla dzia�a� manipulatorskichmówi� liczne ju� publikacje ukazuj�ce ten j�zyk jako niezwykle bogaty no�nikwar�to�ci, ale te� jako �ywe siedlisko s�ów-symboli, s�ów-kluczy,neosemantyzmów oraz jako obszar dowolnego �onglowania metafor�, eufemizmemitp.14 J�zyk wi�c�rodki manipulacjistwarza coraz to nowe szans� dla manipu�lacji przede wszystkim w trzechpodsta�wowych mediach: w prasie, radiu i tele�wizji15.W propagandzie ideologicznej jednym z najwa�niejszych celów jest narzuceniespo�ecze�stwu nowego j�zyka.Dlatego w stosowanej wtedy manipulacji j�zykspe��nia podwójn� funkcj�: jest �rodkiem wpro�wadzania do obiegu spo�ecznegonowego j�zyka (�nowomowy") i w pewnym za�kresie sam staje si� tym nowymj�zykiem16.J�zyk mówiony u�ywany jest w coraz szerszym zakresie jako �rodek w tech�nikachmanipulowania pod�wiadomo�ci� cz�owieka.Techniki te s� omówione w drugiejcz�ci niniejszego rozdzia�u.Anga�uj� one do swego funkcjonowania równie�s�owo drukowane.�rodkiem manipulatorskiego oddzia�y�wania na pod�wiadomo�� jednostki jestrównie� obraz.Dzi� w dobie cywilizacji obrazu daje si� zaobserwowa� jegoros�n�c� dominacj� w stosunku do s�owa dru�kowanego.Wykorzystuj� t� now�sytuacj� dysponenci manipulacji, aby konstruowa� coraz doskonalsze techniki.6667Mechanizmy manipulacjiRównie� w propagandzie antyko�ciel�nej manipulacja obrazem ma swoj� bogat�kart�.Wystarczy przypomnie� kr���ce w obiegu publicznym w czasachkomunis�tycznych fotomonta�e, które pokazywa�y papie�a Piusa XII udzielaj�cegorzekomo b�ogos�awie�stwa wojskom hitlerows�kim17.Dzi� ju� ka�dego typu obraz mo�e by� wykorzystywany jako �rodek w manipu�lacjipod�wiadomo�ci� cz�owieka.Cz�sto w osi�ganiu tego celu obraz wspomagany jestsugestywnym s�owem.W obrazie wy�st�puje zawsze warstwa informacyjna, któ�r�stosunkowo �atwo mo�na spreparowa� i wykorzysta� do skonstruowania techniks�u��cych manipulowaniu pod�wiadomo��ci� jednostki18.Do dzia�a� manipulatorskich wci�gany jest w szerokim zakresie obraz filmowy.Obok filmu reklamowego równie� fdm fa�bularny korzysta z sugestywnych technikmanipulowania cz�owiekiem, w�ród których cz�sto oddzia�uje si� na pod�wiadomo��cz�owieka (tzw.wp�yw kumulatywny)19.M.Medved mówi�c o manipulacji w fil�mie stwierdzi�, i� �prawdziwa pot�ga me-68�rodki manipulacjidiów polega na tym, �e to one wskazuj� nam, co ma by� normalne"20.Jest tonie�w�tpliwie jedna z najwi�kszych manipu�lacji, jakie dokonuj� si� na�wiadomo�ci cz�owieka (przez jego pod�wiadomo��) za po�rednictwem odpowiednioskonstruo�wanego obrazu.Obok s�owa i obrazu równie� muzyka wykorzystywana jest jako �rodek wmani�pulowaniu cz�owiekiem, tak�e w manipu�latorskich przekazach na jegopod�wiado�mo��.Wida� to przede wszystkim na przy�k�adzie muzyki rockowej.Muzyka ta,wzmacniana sugestywnym s�owem wyka�zuje wiele elementów, które skutecznieoddzia�uj� na pod�wiadomo�� jednostki.S� to w szczególno�ci: intensywny ruch,poci�gaj�cy rytm, fizyczna blisko�� dru�giego cz�owieka.Do tego dochodzizapach potu, papierosów, alkoholu, narkotyków.�piewowi towarzysz�westchnienia, po�mruki, �kania, j�ki itp.Uczestnicy �piewu i ta�ca prze�ywaj�g��bokie ekscytacje, gdy przychodzi apogeum transu21.Wszys�tko to wywierag��boki �lad na pod�wia�domo�ci cz�owieka.Te wp�ywy nak�adaj�69Mechanizmy manipulacjisi�, pot�guj�, aby pó�niej wywo�a� u m�o�dego uczestnika takich spotka� reakcjegwa�towne i nie do ko�ca kontrolowane.3.Techniki manipulacjiW dzia�aniach manipulatorskich najczꭜciej stosowane s� techniki, po któresi�ga tak�e szeroko poj�ta propaganda22.Przy�k�adem mo�e by� technikaautorytetu, ma�newru odci�gaj�cego czy selekcji [ Pobierz całość w formacie PDF ]