[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Neuropsychologiczne mechanizmy pamiêciObecnie wyró¿niamy trzy najwa¿niejsze rodzaje pamiêci: ultrakrótkotrwa³¹(zmys³ow¹), krótkotrwa³¹ (operacyjn¹) i d³ugotrwa³¹.Pamiêæ obejmuje miliardykomórek nerwowych i po³¹czenia miedzy nimi.Stanowi¹ one materialn¹ podstawêfunkcjonowania nastêpuj¹cych rodzajów pamiêci.Pamiêæ zmys³owaJest to najprostsza forma pamiêci (np.najwczeœniejsza pamiêæ dotykowa uniemowlêcia).Dziêki specjalnemu typowi uczenia tzw.habituacji nasz umys³potrafi ignorowaæ pewne dotykowe bodŸce sta³ym nasileniu.Jest tocharakterystyczne tylko do tego rodzaju pamiêci.Pod³o¿em tego zjawiska s¹zmiany w komórkach nerwowych receptorów.Jeœli receptory dotykowe s¹ pobudzaneprzez d³u¿szy czas ich wra¿liwoœæ maleje.Zmiany zachodz¹ równie¿ w miejscachpo³¹czeñ z ró¿nymi komórkami.Powierzchnia stykaj¹cych siê komórek staje siêmniej podatna na dzia³anie tzw.neurotransmiterów, czyli substancjiodpowiedzialnych za têpo przekazywania impulsów.Drugim faktem jest to, ¿e niewszystkie bodŸce s¹ dla nas jednakowo wa¿ne.Pamiêæ operacyjnaInaczej mówi¹c robocza wymaga przypominania w jaki sposób bodŸce zmieniane naimpulsy nerwowe przekazywane s¹ do odpowiedniej czêœci kory mózgowej np.motorycznej, wzrokowej, s³uchowej, mowy.Proces uczenia siê jest mo¿liwy tylkowtedy, gdy aktywnoœæ komórek wystêpuje w miejscach kontaktowych w œciœleograniczonym przedziale czasu.Te po³¹czenia miedzy komórkami nerwowymi,tworz¹ce pewne szlaki informacyjne miedzy receptorami a okreœlonymi obszaramimózgu s¹ istot¹ pamiêci operacyjnej.Np.podczas zapamiêtywania ró¿nych s³Ã³w,pojawia siê du¿a aktywnoœæ w g³êbi mózgu, w miejscu zwanym zakrêtem hipokampa.U³o¿one jest tam oko³o40 milionów komórek nerwowych, które odpowiedzialne s¹ zaproces przechowywania w pamiêci informacji przekazywanych przez nasze zmys³y.Ten fragment mózgu tworzy czeœæ uk³adu limbicznego, który min odpowiada zanasze emocje.Jeœli zakrêt hipokampa ulegnie uszkodzeniu mamy trudnoœci zodtworzeniem œwie¿ych wspomnieñ lub zdolnoœæ ta zupe³nie zanika.Pamiêæ d³ugotrwa³aJest to miejsce o nieograniczonej pojemnoœci.Kora mózgowa zawiera do 2/3wszystkich komórek mózgowych, a liczba skomplikowanych sieci neuronowychutworzonych przez te komórki siêga biliona.Uruchomienie tylko kilku z nichmo¿e utworzyæ ³añcuch komunikacyjny, który po³¹czy w ca³oœæ wspomnienie ka¿degowczeœniej zapamiêtanego przedmiotu.Sam proces przebiegu pamiêci d³ugotrwa³ejjest jeszcze zagadk¹, choæ jest na to kilka teorii.Szczegó³owa wiedza na temattej pamiêci pochodzi z obserwacji nad choroba Alzheimera.Polega ona na tym, ¿enie mo¿emy sobie przypomnieæ faktów i informacji z dalekiej przesz³oœci.Wszyscy tracimy zdolnoœæ przypominania sobie wraz z wiekiem, poniewa¿obumieraj¹ komórki nerwowe.Jest to proces nieodwracalny.W chwili narodzinmamy tych komórek oko³o 100 miliardów, nawet jeœli utracimy ich 20% w efekciestarzenia to skutkiem tego mo¿e byæ os³abienie pamiêci.Wa¿niejsz¹ rzecz¹ odiloœci komórek jest po³¹czenie funkcjonalne miêdzy nimi.Te po³¹czenia mog¹niekiedy pomóc funkcjonowaæ lepiej u 70 latka ni¿ u m³odego studenta.Patologia pamiêciTypowym przyk³adem patologii pamiêci s¹ demencje spowodowane chorob¹Alzheimera.W badaniach pod mikroskopem znaleziono niby pajêczynê zwyrodnia³ychneuronów, która oplata ca³¹ korê.Choroba ta mo¿e siê zacz¹æ bez elementarnychobjawów ju¿ w wieku 35 lat, lecz najczêœciej wystêpuje po 65 roku ¿ycia.Mózgchorego mo¿e wa¿yæ tylko 1/3 mózgu zdrowego.Niszczy on nasz¹ osobowoœæ.Znikaj¹ równie¿ wczeœniej nabyte zdolnoœci i umiejêtnoœci.Najpierw spadadramatycznie iloœæ neuronów w hipokampie a wraz z ni¹ zdolnoœæ nowych zapasówpamiêci.Kiedy degradacja osi¹ga p³aty czo³owe i skroniowe zanika zdolnoœæos¹du i myœlenia, a tak¿e pamiêæ d³ugotrwa³a.Po zniszczeniu p³ataciemieniowego mo¿e nast¹piæ utrata zdolnoœci do wykonywania podstawowychczynnoœci takich jak umiejêtnoœæ pos³ugiwania siê no¿em i widelcem.Do prawid³owego funkcjonowania pamiêci potrzebny jest neurotransmiter zwanyacetylocholin¹, który utrzymuje i toruje w stanie czynnym drogi przekazywaniainformacji ze zmys³Ã³w poprzez pamiêæ operacyjn¹, do obszarów korowych pamiêcid³ugotrwa³ej.W wielu krajach powsta³y bary które serwuj¹ napoje nootropowe(doping psychiczny).Zawieraj¹ one takie substancje jak cholina czyfenyloaranina potrzebne do wytwarzania acetylocholiny.WyobraŸniaJest to ludzka umiejêtnoœæ ³¹czenia œladów wra¿eñ zmys³owych i spostrze¿eñprzechowywanych w pamiêci z aktualnymi prze¿yciami [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • listy-do-eda.opx.pl