[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kiedy bowiem ca�y jej napór zwróci� si� przeciw murom Cyzyku42� a Mitrydates uwa�a�, �e to miasto b�dzie dla niego bram� do Azji, po którejwy�amaniu i rozbiciu stanie otworem ca�a prowincja � Lukullus tak wszyst-ko zorganizowa�, �e nie tylko obroniono miasto naszych najwierniejszychsprzymierze�ców, ale wskutek d�ugotrwa�ego obl�enia zniszczono równie�wszystkie si�y króla.Có�? Czy my�lisz, �e bitwa morska ko�o Tenedos43,kiedy to flota nieprzyjacielska kierowana przez najwytrawniejszych wo-dzów44 i pe�na najlepszych nadziei p�dzi�a w wielkim po�piechu do Italii� �e ta bitwa by�a ma�� utarczk�, nie wymagaj�c� wielkiego wysi�ku? Po-mijam inne bitwy.Nie mówi� o zdobywaniu miast.Wyp�dzony wreszciez królestwa, swoj� obrotno�ci� zdoby� sobie mimo wszystko tak� wzi�to��,�e zawar�szy pokój z królem Armenii45 posiad� na nowo dobrze wyposa-�one wojsko.Gdybym mia� teraz mówi� o czynach naszego wojska i wodza, móg�bymwymieni� bardzo wiele powa�nych bitew.Lecz nie o to mi chodzi.Stwier-39 Lucjusz Murena, ojciec oskar�onego, jako legat Sulli walczy� z Mitrydatesemw Grecji i Azji; po zawarciu pokoju przez Sull�, pozostawiony w Azji jakodowódca 4 legionów, ponownie wszcz�� walk� z Mitrydatesem, dozna� niepowodze� izosta� przez Sull� odwo�any.Cyceron �wiadomie przemilcza te niepowodzenia ojcaswego klienta.Zob.str.5 i 9.40 Wzmianka o stosunkach Mitrydatesa z Sertoriuszem, jednym z najdzielniejszychofi-cerów Mariusza.Proskrybowany przez Sull� Sertoriusz przeniós� si� ze swoimwojskiem do Hiszpanii i tam utrzymywa� si� przez czas d�u�szy (80�72).Zob.str.9.41 Lucjusza Licyniusza Lukullusa i Marka Aureliusza Kott�: pierwszy jakozarz�dcaAzji i Cylicji mia� si� wedrze� przez Frygi� do Pontu, drugi mia� os�ania� Azj�Mniejsz� i Bityni�.42 Mowa o s�ynnym obl�eniu Cyzyku, kolonii Miletu na po�udniowym cyplu wyspyArktonesos w Propontydzie, gdzie ostatecznie zawarto pokój (73 r.).43 Tenedos � wyspa u wybrze�y Azji Mniejszej, kolonia eolska; w czasie drugiejwojnyz Mitrydatesem (74�67) Lukullus zada� tam flocie Mitrydatesa dotkliw� kl�sk�.44 Mowa o dowódcach Sertoriusza, którzy kierowali flot� Mitrydatesa w nadziei,�e uda im si� wznowi� w Italii wojn� domow�.45 Ze swoim bratankiem Tigranesem.dzam tylko, �e gdyby lekcewa�ono t� wojn� i tego wrogo nastawionegokróla, to ani senat i naród rzymski nie pomy�la�by o tak starannym jejprzygotowaniu, ani Lucjusz Lukullus prowadz�c j� przez tyle lat nie by�bysi� okry� tak� s�aw�, ani naród rzymski z tak� gorliwo�ci� nie zaleca�byGnejuszowi Pompejuszowi jej zako�czenia.Ze wszystkich wydanych przezniego bitew, a by�o ich bez liku, najbardziej za�arta, z najwi�ksz� zaci�-to�ci� toczona by�a moim zdaniem ta, któr� stoczy� z królem.Kiedy Mi-trydates uszed� z placu boju i schroni� si� do Bosforu46, gdzie nasze wojskonie mog�o go dosi�gn��, mimo ostatecznej kl�ski i ucieczki zachowa� imi�króla.Tote� sam Pompejusz, który zaw�adn�� jego królestwem wyp�dziw-szy wroga ze wszystkich ziem przybrze�nych i innych siedzib 47, tak bardzoliczy� si� z tym cz�owiekiem, �e chocia� dzi�ki zwyci�stwu zdoby� wszyst-ko, co Mitrydates posiada�, do czego d��y�, co si� spodziewa� zdoby� �nie wcze�niej uzna� t� wojn� za sko�czon�, a� pozbawi� Mitrydatesa �y-cia48.A ty, Katonie, lekcewa�ysz wroga, z którym przez tyle lat w tylubitwach tylu wodzów walczy�o? Którego �ycie mimo wygnania i opusz-czenia tak ceniono, �e dopiero wie�� o jego �mierci pozwoli�a uzna� wojn�za sko�czon�? Na korzy�� Mureny stwierdzam wi�c, �e da� si� pozna�w tej wojnie jako niezwykle dzielny, roztropny i nieutrudzony legat i �ejego dzia�alno�� czyni�a go nie mniej godnym uzyskania konsulatu, jak mniemoje trudy w s�dzie.�A jednak przy staraniach o pretur� og�oszono najpierw Serwiusza" [ Pobierz całość w formacie PDF ]