[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.�Co do lamania w taki sposób przysiegi w myslach, stawiaja rabini te zasade, izjest ono dozwolone, jezeli jest sie do tej przysiegi zmuszonym.� Jezeli wieczwierzchnosc chrzescijanska wzywa zyda (wyznajacego zasady Talmudu) doprzysiegi, to ze wzgledu na wyluszczone tu zasady nie wypada sadzic inaczej,jak tylko, ze zyd z powodu przymusu nie uwaza sie zobowiazanym do wyznaniaprawdy.�Jezeli król - wspomina tu ksiazka, - rozkaze przysiegac i zeznac na innegozyda, czy ten zgrzeszyl z goja, aby go (w razie wystepku) ukarac smiercia, toprzysiega taka zwie sie przymusowa i musi byc w myslach zlamana.�Inny rabin naucza: �jezeli kaze przysiegac zydowi, ze nie bedzie chcialwynosic z kraju, to zyd powinien myslec: �dzisiaj (nie bede chcial wynosicsie)"; jezeli ksiaze zazada wyraznie, aby nigdy sie nie wynosic, to zydpowinien myslec: �pod tym i tym warunkiem".�Wyrazniej ucza potem dalej:.� Wszystko jednakze uchodzi tylko wtedy, kiedy sieo tym nie dowie balwochwalca; gdyby sie jednak dowiedzial, to zabrania sielamac przysiege, gdyz imie boskie byloby wtedy zniewazone.�Dlatego tez zostal ukarany Zedekias, gdyz zlamal przysiege wykonanaNabuchodonzorowi pomimo, ze przysiega ta byla wymuszona.� Jezeli zyd chwali sieczasami z wiernego dotrzymania swojej przysiegi wojskowej, to mozna mu zatemprzypomniec, ze o zlamaniu tej przysiegi �balwochwalca" bardzo latwo moze siedowiedziec.�Rabini przypominaja w ogóle, ze tajnie grzeszyc wolno, tylko trzeba siewystrzegac od wykrycia, aby wiara zydowska, zydostwo nie zostaly splamionewobec wypadku.(Chagiga 16; Kidd.40; Majm.Jad ch.4, 11, f.31, 1; Mose Mikk.seph.miz.gad.f.132 i wielu; porównaj Baba K.113)�Caly szereg ksiag zydowskich zawiera nauki, które mówia, aby zyd silniewierzyl, iz wszystkie grzechy beda mu w dniu pojednania (sadny dzien)odpuszczone, nawet te najciezsze, a pomiedzy tymi i krzywoprzysiestwa, przyczym nie ma jednak mowy o obowiazku wynagrodzenia szkody.�I chrzescijanin wierzy takze w odpuszczenie grzechów, ale on nie wie, zebezwzglednym warunkiem tego odpuszczenia jest wynagrodzenie szkody inaprawienie znieslawionej czci blizniego.�Wspomniane tu wypadki dla wyzej wskazanych uczonych chrzescijanskich nieusuwaja watpliwosci, tylko wnosza aby dozwolona byla zwykla przysiega synagogize strasznymi polaczona klatwami, gdyz czlowieka troche wrazliwego umyslupowstrzyma od krzywoprzysiestwa.�Konsekwentnie musza sobie jednak powiedziec: jezeli bym te cala budowe nauki orabinizmie uwazal za boska, sadzilbym, ze dzialam konsekwentnie, co wiecejuwazalbym sie nawet za zobowiazanego lamac narzucona mi przysiege w duszy.�Albowiem kto ma prawo zadac ode mnie przysiegi, iz dom mój nie jest domemmoim?�Klamstwem obrazilbym Boga, gdybym pozwolil na to: a poniewaz jako rabinistawedlug przykladu Akiby, �drugiego Mojzesza", moge czynic najobszerniejsze wduchu zastrzezenia, to przysiegalbym na to, czego by ode mnie zadano, amyslalbym przeciwnie.�Albo gdyby szlo o dobro najwyzsze, o zycie, to móglbym jako wyznawca Talmudu,posadzony o zbrodnie, morderstwa nie-zyda przysiegac, iz czlowiek nie zostalzabity, a myslec: �zwierze jest zabite".� Dla czlowieka posiadajacego wladzewlasnego sadu, konsekwentnego, jest wszystko jedno, czy przysiega taka wykonanazostala uroczyscie czy prywatnie.� Niektóre inne punkty poruszylem tylkopowierzchownie, poniewaz to juz wystarcza, co powiedzialem.� I tak maja zydzinastepujaca szczególna modlitwe, która w sadny dzien odmawiaja, która siejednak rózni od wspomnianego generalnego odpuszczenia" [ Pobierz całość w formacie PDF ]