[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nie ma jednej, ogólnie uznanej definicji emocji, poniewa� ka�da podkre�la innyaspekt tego z�o�onego zjawiska.Niew�tpliwie emocje wchodz� w sk�adpodstawowego systemu kontroluj�cego zachowanie, który sk�ania organizm dodzia�ania.Towarzysz� pobudzaniu i zaspokajaniu pop�dów, b�d� apetytywnych (gdycz�owiek lub zwierz� do�y do kontaktu z bod�cem), b�d� awersyjnych (gdy gounika).Znak emocji (przyjemna lub przykra) i kierunek zachowania motywacyjnego(d��enie lub unikanie) s� ze sob� na ogó� �ci�le zwi�zane.Emocje pobudzaj�uk�ad autonomiczny i hormonalny, przygotowuj�c organizm do skutecznegodzia�ania.Rola emocji jako czynnika przystosowawczego nie ogranicza si� tylko do funkcjimotywacyjnej.Trzeba pami�ta�, �e zarówno u zwierz�t jak i cz�owieka s�u�� onetak�e komunikacji i ustalaniu regu� �ycia spo�ecznego.Emocje mo�na rozpatrywa� jako behawioralne i wegetatywne zmiany (ekspresjaemocji) w odpowiedzi.na bodziec biologicznie znacz�cy lub te� jakoprze�ywanie, do�wiadczanie okre�lonych, przyjemnych lub nieprzyjemnych stanów(dost�pne dzi�ki introspekcji).Tylko ekspresja emocji poddaje si� obiektywnymmetodom badawczym.CYTAT Z KSI��KI �M�ZG A ZACHOWANIE" str.376�Dotychczas nie powiod�y si� �adne próby ca�o�ciowego wyja�nienia neuronalnychmechanizmów emocji.Du�o bada� po�wi�cono emocjom negatywnym, ich ekspresjajest wyra�na u wszystkich prawie gatunków i dopracowano si� kilku dobrychmodeli do�wiadczalnych.Pod�o�e neuronalne emocji pozytywnych jest znacznies�abiej poznane.Bardzo ostro�ne i jedyne, uogólnienie wyników bada� nadró�nymi przejawami emocji pozwala na stwierdzenie, �e w ich o�rodkow� kontrol�s� zaanga�owane przede wszystkim: struktury uk�adu limbicznego (zw�aszcza cia�omigda�owate), podwzgórze oraz �ródmózgowie.Struktury te pozostaj� ze sob� wewzajemnych zwi�zkach anatomicznych i funkcjonalnych.Cia�o migda�owate pe�nirol� szczególn�, nadaj�c �koloryt" emocjonalny i motywacyjny bod�comsensorycznym nap�ywaj�cym ze �rodowiska.To, czy struktury te stanowi� jedyny iuniwersalny system dla wszystkich rodzajów emocji, pozostaje jeszczeniewiadome.Strach, wyzwalany przez bod�ce lub pami�� bod�ców zagra�aj�cych,jest kontrolowany przez tzw.system obronny obejmuj�cy cia�o migda�owate,brzuszno -przy�rodkowe podwzgórze i istot� szar� oko�owodoci�gow�.Organizacjaneuronalna emocji takich jak gniew czy w�ciek�o�� nie jest dok�adnie poznana.Pod�o�e biochemiczne emocji awersyjnych jest tak�e wci�� przedmiotemintensywnych bada�.Implikuje si� udzia� wielu neuroprzeka�ników ineuromodulatorów.Emocje okre�lane jako przyjemne wi��e si� z tzw.uk�ademnagrody, którego struktury znajduj� si� przede wszystkim wzd�u� przebieguprzy�rodkowego p�czka przodomózgowia.Nagradzaj�ce dzia�anie samodra�nienia,jak równie� wi�kszo�ci �rodków uzale�niaj�cych, wynika, jak si� wydaje, znasilenia transmisji dopaminergicznej.Odniesienie wyników bada� neurobiologicznych do ludzkich zachowa�emocjonalnych, tak jak w przypadku ka�dej ekstrapolacji, musi by� bardzoostro�ne.Emocje stosunkowo proste jak strach i przyjemno�� maj �prawdopodobnie zbli�one mechanizmy u zwierz�t i u cz�owieka.O typowo ludzkichz�o�onych emocjach, takich jak mi�o�� czy zazdro��, w sensie neurobiologicznymnie wiemy w�a�ciwie nic".Trzeba zrozumie� schematy my�lenia dot.powstawania zjawisk emocjonalnych(stanów emocjonalnych).Takie schematy my�lenia najbardziej znane, klasyczneto:schemat my�lenia Jamesa i Langego: najpierw s� pewne zmiany peryferalne =>�wiadomo�� tychzmian powoduje pojawienie si� emocji.Magda Arnold odwraca schemat my�lenia Jamesa i Langego: percepcja pewnegozdarzenia => wwyniku percepcji - ocena tego zdarzenia => ocena prowadzi do pojawienia si�stanu emocjonalnego.Stan emocjonalny, jak si� pojawi, to wywo�uje pewn� form� gotowo�ci dodzia�ania.Stanemocjonalny, w tym uj�ciu, jest stanem prowokuj�cym do motywacji.Emocjaprowadzi domotywacji.W uzupe�nieniu kilka propozycji, które tworz� podstawowe modeleprzebiegu procesówemocjonalnych - uk�ad teorii klasycznych na którym bazuj� wspó�czesne teorieemocji.Teoria percepcyjno-motywacyjna Roberta Leppera.Autor akcentuje: poznanie imotywacj�/odtego zaczyna ca�o�� rozwa�a�.Autor podaje, �e emocji nie da si� od siebieodró�ni� na podstawie:� odmiennej �wiadomo�ci do�wiadczania tych stanów,� reakcji cielesnych,� funkcji adaptacyjnych, które one pe�ni�.Wg Roberta � Leppera w/w kryteria s� tylko cz�ciowo s�uszne.Szuka� uk�adu,takiej funkcji psychicznej, procesu psychicznego, który by�by procesemkluczowym i kryterium pozwalaj�cym na odró�nienie emocji od siebie.Tymkryterium dla Roberta Leppera s� efekty motywacyjne wyzwalane przez emocje.Motywacja jest kryterium rozró�nienia emocji.�eby odró�ni� emocje od siebietrzeba odp.na pytanie jakie zachowania s� wzbudzane przez pewne stanypsychiczne a zatem stany l�ku - kto� ucieka, stany gniewu - kto� atakuje.Rozró�niamy, rozpoznajemy emocje tylko dlatego, �e s� motywami (i to jestjedyne kryterium odró�nienia emocji od siebie), �e wzbudzaj� pewne dzia�ania.Emocje to motywy, które powoduj� uruchomienie pewnych zachowa�, aktów, dzia�a�.Stany emocjonalne (nie b�d� kwesti� utrzymywania si� pewnych form percepcji,pewnych form zmian cielesnych) b�d� tak d�ugo trwa�y jak d�ugo b�dzie trwa�ask�onno�� do pewnego dzia�ania.Przy powstawaniu samego procesu emocjonalnegob.istotny udzia� ma poznanie (procesy percepcji).Nie ma mo�liwo�ci dzia�ania,powstania motywacji je�li nie b�dzie percepcji.Robert Lepper twierdzi, �eprocesy percepcyjne musz� zaistnie�, poniewa� daj� szans� rozpoznania skutkówdzia�ania lub rozpoznania rzeczywisto�ci, która daje szans� pojawienia si�pewnych aktów dzia�ania.Procesy percepcyjne s� b.istotne ale nie s� kluczowedla powstania emocji.Emocja zale�y od tego jakie dzia�ania zostan� wzbudzone wwyniku pojawienia si� pewnych form zak�ócenia.Ta teoria jest motywacyjn�teori� emocji ( motywacyjna teoria psychologiczna).Zrozumie� emocje tozrozumie� motywacj� a wi�c to jakie dzia�ania wyzwalaj� pewne stany, które s�emocjami.Robert Lepper - b.wa�na rola percepcji poznawczej [ Pobierz całość w formacie PDF ]