[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Je�eli wol� �wiadomo�� cz�stki prawdy odpró�no�ci uchodzenia za takich, co wiedz� wszystko, jako i� bez w�tpieniapierwsze jest o wiele wy�sze, i je�eli chc� i�� za zamiarem podobnym mojemu,starczy im zupe�nie to, co ju� powiedzia�em w tej rozprawie; je�li bowiemzdolni s� zaj�� dalej, ni� ja zaszed�em, tym bardziej b�d� zdolni znale�� samiwszystko to, co ja s�dz�, i� znalaz�em.Poniewa� zawsze rozpatrywa�em rzeczyjeno po porz�dku, pewne jest, �e to, co mi zosta�o jeszcze do odkrycia, jest znatury swojej trudniejsze i bardziej ukryte ni� to, co mog�em znale�� a� dot�d;mieliby tedy jedynie mniejsz� przyjemno�� dowiedzie� si� tego ode mnie ni�przez samych siebie: nie licz�c, i� przyzwyczajenie, jakiego nab�d�, szukaj�czrazu rzeczy �atwych i przechodz�c poma�u i stopniowo do innych trudniejszych,pos�u�y im wi�cej, ni�by zdo�a�y uczyni� wszystkie moje nauki.Co do mnie,pewien jestem, i� gdyby mnie uczono od m�odu wszystkich prawd, których pó�niejstara�em si� dowie��, i gdybym nie mia� �adnego trudu w nauczeniu si� ich, niepozna�bym mo�e nigdy �adnych innych, a przynajmniej nigdy nie naby�bymprzyzwyczajenia i �atwo�ci, jakie, o ile mi si� zdaje, posiad�em w znajdowaniuwci�� nowych, w miar� jak przyk�adam si� do ich szukania.S�owem, je�eliistnieje na �wiecie jakie dzie�o, którego nie mo�e nikt inny równie dobrzedoko�czy� jak ten, który je rozpocz��, to to, nad którym ja pracuj�.Prawda, i�, co si� tyczy do�wiadcze�, jakie mog�yby tu pos�u�y�, sam jedencz�owiek nie móg�by nastarczy�, aby je wszystkie wykona�: ale nie móg�by te� zpo�ytkiem u�y� tu innych r�k jak w�asne, chyba jeno r�kodzielników lub takichludzi, których móg�by op�aci� i którym nadzieja zysku, a jest to �rodek wielceskuteczny, kaza�aby dok�adnie wype�ni� wszystko, co by im przepisa�.Co doochotników, którzy przez ciekawo�� lub pragnienie pouczenia si� ofiarowalibysi� mo�e z pomoc�, to poza tym, i� zazwyczaj mocniejsi s� w obietnicach ni� wdzia�aniu i �e czyni� jedynie pi�kne zapowiedzi, z których �adna si� niesprawdza, chcieliby niechybnie, aby im odp�aca� za pomoc� wyt�umaczenia pewnychzagadnie� lub co najmniej przez pochlebstwa i bezu�yteczne rozmowy, które bykosztowa�y go wi�cej czasu, ni�by straci� na owe do�wiadczenia.Za� co dodo�wiadcze�, których inni ju� dokonali, gdyby nawet chcieli mu ich udzieli�, aczego ci, którzy nazywaj� je sekretami, nie uczyniliby nigdy, z�o�y�o si� nanie przewa�nie tyle okoliczno�ci lub domieszek zgo�a zbytecznych, i� wielceby�oby mu trudno odszuka� w nich prawd�.Nie mówi�c o tym, �e znalaz�by prawiewszystkie tak �le wyt�umaczone lub nawet tak fa�szywe, a to z tej przyczyny, i�ci, którzy je czynili, silili si� okaza� je zgodnymi ze swoimi zasadami, �egdyby nawet niektóre z nich mog�y zda� mu si� na co, niewarte by�yby jednakczasu, jaki musia�by zu�y� na ich przebieranie.Tak, i� gdyby by� na �wieciekto�, o kim by si� wiedzia�o na pewno, i� jest zdolny do znalezienia rzeczybodaj najwi�kszych i mo�liwie najbardziej u�ytecznych ogó�owi, i gdyby dla tejprzyczyny ludzie silili si� wszelkimi �rodkami dopomóc mu do spe�nieniazamiarów, nie widz� zbytnio, aby mogli uczyni� co� wi�cej, tylko przyczyni� si�do kosztów do�wiadcze�, jakie b�d� potrzebne, a poza tym czuwa�, aby niczyjenatr�ctwo nie m�ci�o spokoju badacza.Ale poza tym i� nie mniemam tak wysoko osobie, aby chcie� przyrzeka� co� nadzwyczajnego, ani te� nie karmi� si� my�lamitak czczymi, aby wyobrazi� sobie, �e publiczno�� winna si� bardzo zaprz�ta�mymi zamiarami, nie mam równie� duszy tak nikczemnej, abym chcia� przyjmowa� odkogokolwiek w �wiecie jak�� �ask�, o której mo�na by pomy�le�, i� na ni� niezas�u�y�em [ Pobierz całość w formacie PDF ]