[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Pomimo przeszkód, stawianych na dworze papieskim przez króla polskiego iw�gierskiego Ludwika, jak te� przez arcybiskupa gnie�nie�skiego, biskupakrakowskiego i szlacht� Królestwa Polskiego, dost�pi� Miko�aj promocji.Powiadaj�, �e pó�niej papie� Grzegorz XI bardzo tej promocji �a�owa�, gdy� nowybiskup, powróciwszy z kurii do domu, ci�gle a� do samej �mierci dok�ada�wszelkich stara�, aby si� k�óci� z Janem, arcybiskupem gnie�nie�skim iFlorianem, biskupem krakowskim, poduszcza� ksi�cia mazowieckiego Siemowita isynów jego przeciwko arcybiskupowi i ko�cio�owi gnie�nie�skiemu, jak te�przeciwko Dobies�awowi p�ockiemu i jego ko�cio�owi, dawa� rady przeciwneswobodom ko�cio�a, które to swobody tak u króla, jak i u ksi���t polskichstara� si� wszelkimi si�ami naruszy�.On to pierwszy razem z Zawisz�, biskupemkrakowskim, podda� dobra ko�cio�a swojego pozna�skiego rocznym daninom, czyni�cna to zapisy, i prawie zupe�nie zrzek� si� przywilejów i swobód, niegdy� przezpobo�nych ksi���t ko�cio�owi nadanych245.Zasiewa� wielkie niezgody pomi�dzyszlacht� polsk� a ludem, z powodu czego dobra ko�cio�a pozna�skiego ulega�yustawicznym szkodom i po�ogom, tak �e d�ugi szereg lat przysz�ych nie b�dziemo�na ich do pierwotnego stanu przywróci�.Có� wi�cej? O jego wyst�pkach ihaniebnych czynach zbytecznie by�oby opowiada�, gdy� mu nie brak�o �adnejnieprawo�ci.I jak dwoma g�ównie cz�onkami cia�a dopuszcza� si� bezwstydniewyst�pków, tak na tych�e cz�onkach by� pomst� Bo�� w sposób politowania godny-jak o tym b�dzie ni�ej -a� do �mierci karany.Nie unika� bowiem grzechuwszetecznego,243 Oz.8,4.244 Tekst nast�puj�cej cytaty jest ma�o zrozumia�y, t�umaczymy wiec na domys�(przypis J.�erbi��y).245 Aluzja do ugody Ko�cio�a z królem Ludwikiem z roku 1381 (por.rozdz.55).zw�aszcza gwa�cenia dziewic - wi�c by� dotkni�ty chorob� raka, by� pochopny domówienia rzeczy spro�nych - wi�c cierpia� na rany na j�zyku i w gardle, a totak, �e przed �mierci�, jak powiadaj�, ledwo móg� mówi� i po�yka� jakikolwieknapój i nie móg� zamkn�� ust, tak �e i po �mierci zosta� z otwartymi ustami, aprawy bok jego, jak powiadaj�, by� od operacji zupe�nie poci�ty.D�ugo si�m�czy� przed �mierci� - tym skuteczniej móg�by �a�owa� za grzechy.Nareszcie 18marca �wiat ten opu�ci�.Biskup ten, wi�cej bezwstydny ni� powa�any, zacz��wbrew radzie prawie wszystkich, przenosi� wspania�y dwór, w prze�licznejmiejscowo�ci Ci��eniu przez jego poprzedników z wielkim przepychem zbudowany, aozdobiony winnicami, sadami owocowymi i wodotryskami, na inne miejsce, cuchn�cei smrodliwe, i w nim z woli Bo�ej �ycie zako�czy�.Obmurowa� cz�� domu wG�ównie, który jego poprzednik zacz�� odnawia�, rozpocz�� na nowo budow�katedry pozna�skiej, która si� za jego czasów zawali�a i zacz�� murowa� miastoswoje S�upc�.Dobra biskupie, które zasta� doskonale zagospodarowane iuposa�one, pozostawi� na odwrót w stanie zupe�nego ubóstwa.Gdy Janusz Suchywilk, dziekan ko�cio�a krakowskiego i kanclerz KrólestwaPolskiego, zosta� wyniesiony na arcybiskupstwo gnie�nie�skie246, Zawisza, przypo�rednictwie i pomocy ojca swojego i przyjació�, otrzyma� kancelari� krakowsk�i odt�d sta� si� tak zuchwa�ym, �e je�d��c ci�gle za dworem starszej królowej,nie pozwala� nikomu �adnych spraw u niej za�atwia� inaczej, jak tylko przezsiebie.Królowa, jak powiadaj�, cz�sto przygania�a niestatecznemu jego nadworze post�powaniu, lecz chocia� bardzo �yczy�a sobie usun�� go ze swegodworu, jednak�e, pragn�c odzyska� pewne listy syna swojego Ludwika, królaPolski i W�gier, ziemianom polskim wydane, znosi�a cierpliwie Zawisz� i nawetprzyrzek�a posun�� go na wy�sze stanowisko, albowiem spodziewa�a si�, �e zaprzyzwoleniem i rad� jego ojca i ich przyjació�, tym �atwiej b�dzie mog�a owepisma wycofa�.Jeszcze bowiem za czasów zmar�ego króla Kazimierza wspomnianyLudwik wyda� ziemianom polskim przywileje na ró�ne swobody, tak i� nie móg�nak�ada� ani ��da� �adnych podatków i powinno�ci od ludzi duchownych, aninale��cych do szlachty,246 Mia�o to miejsce w kwietniu 1374 roku.zw�aszcza za� by�o w tych aktach wyra�nie zawarowane, �e ziemianie wchodz� wzobowi�zania jedynie z królem Ludwikiem i jego synem, gdyby ten mu si� urodzi�,�e za� król synów nie mia�, jeno córki, wiec d��y� usilnie do tego, aby dawnenadania z�ama� i zawrze� now� umow� w sprawie op�aty podatków i z�o�enia ho�dupierworodnej jego córce [ Pobierz całość w formacie PDF ]