[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dlatego arcydzie�em niemieckiej prozyby�o oczywi�cie arcydzie�o najwi�kszego kaznodziei.Najlepsz� ksi��k� niemieck�by�a��dotychczas Biblia.W porównaniu z Bibli� Lutra jest wszystko inne niemal jenoliteratur� � czem�, co nie wyros�o na niemieckiej ziemi i dlatego te� niewros�o i nie wrasta w niemieckie serca : jak to si� sta�o z Bibli�.��S� dwa rodzaje geniuszu: jeden, co przedewszystkiem p�odzi i chce p�odzi�,drugi, co ch�tnie zap�adnia� si� pozwala i rodzi.�ród genialnych ludów s� te�takie, którym przypad�o w udziale kobiece zadanie brzemienno�ci tudzie� tajnyobowi�zek kszta�towania, rozwijania, doskonalenia � Grecy byli, naprzyklad,ludem tego rodzaju tak�e Francuzi � oraz takie, które musz� zap�adnia� i stawa�si� przyczyn� nowego �adu �ycia � na podobie�stwo �ydów, Rzymian i, je�liskromnie zapyta� wolno, Niemców? � Ludy dr�czone i upajane nieznan� gor�czk�,niepowstrzymanie pr�ce si� na zewn�trz, rozkochane i po��daj�ce lubie�nie rasobcych (takich, co zap�adnia� si� daj� � ) a przytem w�adcze, jak to wszystko,co ma �wiadomo�� pe�ni swych si� m�skich i przeto mniema, �e jest z bo�ej�aski.Oba te rodzaje geniuszu szukaj� si� wzajem jak m�czyzna i kobieta; alete� nie rozumiej� si� wzajem, � jak m�czyzna i kobieta.��Ka�dy lud ma sw� w�asn� tartuffery� i zwie j� swemi cnotami.� Nie znamytego, co w nas najlepsze, � zna� nie mo�emy.��Co Europa zawdzi�cza �ydom ? � Wiele rzeczy dobrych i z�ych, za� przedewszystkiem jedn�, która jest razem najlepsz� i najgorsz�: wielki styl w morale,groz� i majestat nieogarnionych ��da�, nieogarnionych znacze�, ca�� romantyk� iszczytno�� zagadkowo�ci moralnych � zatem w�a�nie najpon�tniejsz�,najwyborowsz� i najbardziej zwodnicz� cz�stk� owych gier barw i pokusze� do�ycia, których po�wiata �arzy si� dzi� � i snad� ju� do�arza � na niebie naszejeuropejskiej kultury, na jej wieczornem niebie.My arty�ci �ród widzów ifilozofów jeste�my za to �ydom � wdzi�czni.���Trzeba by� ostro�nym, gdy ducha jakiego� ludu, który na gor�czk� nacyonaln� iambicy� polityczn� cierpi, chce cierpie� � , przy�mi� ró�ne chmury i tumany,s�owem, gdy pojawi� si� maluchne napady og�upienia : naprzyk�ad u Niemcówdzisiejszych g�upota antyfrancuska, to anty�ydowska, to antypolska, tochrze�cia�sko - romantyczna, to wagnerya�ska, to teuto�ska, to pruska(przyjrzyjmy� si� tym biednym historykom, tym Syblom i Treitschke'm i ich �bomzakutym �), i jak tam zwa� si� mog� maluchne ko�owacizny niemieckiego ducha isumienia.Prosz� mi wybaczy�, i� i ja tak�e, zab��kawszy si� nieogl�dnie wnader zaka�one �rodowisko, nie ustrzeg�em si� zupe�nie tej choroby i, zaprzyk�adem ca�ego �wiata, zacz��em snu� ju� sobie my�li o rzeczach, które zgo�amnie nie obchodz� : pierwsza politycznego zaka�enia oznaka.Naprzyk�ad o �ydach: pos�uchajcie� ! � Nie spotka�em jeszcze Niemca, aby sprzyja� �ydom: iaczkolwiek wszyscy ludzie przezorni, wszyscy politycy wyst�puj� bezwzgl�dnieprzeciw w�a�ciwemu antysemitnictwu, to jednak ta przezorno�� i polityka zwracasi� nie tyle przeciwko rodzajowi uczucia, ile przeciw gro�nemu nieumiarkowaniujego, zw�aszcza przeciw niesmacznym i haniebnym objawom tego nieumiarkowanegouczucia, � nie oddawajmy� si� pod tym wzgl�dem z�udzeniom ! I� Rzesza Niemieckama �ydów pod dostatkiem, i� �o��dek niemiecki, krew niemiecka mozoli si� (id�ugo jeszcze mozoli� si� b�dzie), by upora� si� bodaj z t� dawk� �yda � jak,dzi�ki swemu energiczniejszemu trawieniu, upora� si� z nim W�och, Francuz,Anglik � : stwierdza to wymownie i �wiadczy o tem powszechny instynkt, naktórym polega�, wedle którego post�powa� trzeba.Nie wpuszcza� wi�cej �ydów! Azw�aszcza od Wschodu (tak�e od Austryi) zaprze� wrota! tak nakazuje instynktludu, którego indywidualno�� jest jeszcze tak w�t�a i nieokre�lona, i� �atwozatart�, �atwo przez jak�� silniejsz� ras� zniweczon� by� mo�e.�ydzi za� s�bez w�tpienia najsilniejsz� najodporniejsz� i najczystsz� ras�, jaka istniejeobecnie w Europie: w naj niepomy�lniejszych okoliczno�ciach (lepiej nawet ni� wpomy�lnych) umiej� poradzi� sobie dzi�ki jakowym� cnotom, które dzi� jakowyst�pki ch�tnie napi�tnowa� by chciano � dzi�ki przedewszystkiem rezolutnejwierze, która bynajmniej nie ma powodu si� wstydzi� wobec nowoczesnych idej;zmieniaj� si� oni, je�eli si� zmieniaj�, zawsze wedle zasady mo�liwie wolno!My�liciel, któremu przysz�o�� Europy le�y na sumieniu, snuj�c co do przysz�o�citej plany, b�dzie si� liczy� z �ydami i S�owianami jako z najpewniejszymi i wnajbli�szym czasie najprawdopodobniejszymi czynnikami w wielkiej grze tudzie�zmaganiu si� si�.To, co w Europie zowie si� dzi� narodem, a jest w�a�ciwieraczej res facta ni� nata (ba, res ficta et picta �udz�co przypomina niekiedy�), b�d� co b�d� jest czem� staj�cem si�, m�odocianem, �atwo zmiennem, nie jestjeszcze ras�, a tem mniej takiem acre perennius, jakiem jest szczep �ydowski :narody te powinnyby unika� starannie wszelkich czupurnych rywalizacyj izatargów ! �e �ydzi, gdyby zechcieli � lub gdyby zmuszono ich do tego, co snad�jest zamiarem antysemitów �, ju� teraz mogliby zdoby� przewag�, ba, zaw�adn��dos�ownie Europ�, to pewna; �e nie to jest celem ich pracy i d��e�, równie� [ Pobierz całość w formacie PDF ]